Ebru Sungur / Gaziantep – Gaziantep Büyükşehir Belediyesi’nin Vodafone Business danışmanlığında yürüttüğü dijital tarım çalışmaları, çiftçinin maliyetlerini yüzde 40’a varan oranda düşürürken ürün verimini yüzde 30, geliri ortalama yüzde 80 artırdı. 6 Şubat depremlerinden yoğun olarak etkilenen Nurdağı ve İslahiye ilçelerinde başlatılan ‘Deprem Sonrası Çiftçi Dijital Destek Projesi/Akıllı Tarım ve Sulama’ projesinde elde edilen gelişmenin diğer çiftçiler tarafından görülmesiyle Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kayıtlı çiftçi sayısı da yükseldi. Gaziantep genelinde ÇKS’ye 2022’de 33 bin 180 çiftçi kayıtlıyken 2023’te bu sayı 38 bin 412’ye ulaştı.
Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin, dijital tarım projesine nasıl karar verdiklerini şöyle anlattı:
“6 Şubat depremi çok ağırdı. Yerleşim yerlerini yıkmanın yanında tarıma da büyük zarar verdi. Bu bölgenin hayat damarı üzüm ve biberdir. Ancak tarım makineleri ve sulama sistemleri enkaz altında kalmıştı. Ekim yapılmazsa bölge çökecekti. Sanayi Bakanlığı’na projemizi götürdük, kabul gördü. Projemizi Vodafone Business ile yapmaya karar verdik.”
Toprağa yakın takip
Bu kapsamda sulama sistemlerine 200 sensör ve toprağa da belirli aralıklarda 500 analiz tüpü yerleştirildiğini belirten Fatma Şahin şunları söyledi:
“Sulama sistemlerindeki sensörler, bitkinin suya ihtiyacı olduğunu çiftçiye haber veriyor. Böylece gereksiz ya da az sulama önleniyor. Enerjiden, sudan ve zamandan tasarruf ediliyor. Toprağa yerleştirilen analiz tüplerinden de örnekler alınarak mineral dengesi, olası hastalık potansiyeli analiz ediliyor. Bu da gereksiz gübre ve tarım ilacı kullanımını önlüyor. Bu sistemi kullanan çiftçilerin maliyetleri yüzde 40’a varan oranlarda düştü, ürün verimi yüzde 30, gelir de yüzde 80 arttı.”
Rekolte artışı yüzde 15
Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Özlem Kestioğlu ise Vodafone Business olarak şu anda Türkiye’nin farklı noktalarında toplamda 5 bin civarında akıllı tarım istasyonlarının bulunduğunu dile getirdi. Akıllı Tarım ve Sulama’nın uzun soluklu bir proje olduğunu ve bu projenin diğer fazlarını da hayata geçireceklerini dile getiren Kestioğlu, sözlerine şöyle devam etti:
“Akıllı tarım projelerimiz kapsamında gübrelemede yüzde 25, ilaçlamada yüzde 40, sulamada ise yüzde 20’ye varan tasarruflar söz konusu diyebiliriz. Toplam rekolte tarafında da yüzde 15’e varan bir artış oluyor. Gaziantep’teki bu projemizle çiftçilerimizin yeniden hayata tutunmasına önayak olduk. Sahip olduğumuz teknolojilerimizle birlikte eğitimlerimizle de çiftçilerimizin yanında olmayı sürdüreceğiz.”
1000 köy için eylem planı
Özlem Kestioğlu, deprem öncesinde yaklaşık bir yıl Vodafone Business’ın GAP Kalkınma Ajansı ile dijital tarım modellemesi yaptığını belirterek şunları söyledi:
“6 Şubat’ta yaşanan depremlerle birlikte projemizin faz 1 aşaması hızla devreye alındı. 1000 köy ve 32 bin çiftçi için bir eylem planı hazırlanarak sahaya inildi. Projenin ilk fazı 2023 Nisan’ında tamamlandı ve ikinci faz çalışmalarına başlandı. Burada da hedef kitle üzerinden örnek tarım köyünü tekrar hayata geçirdik ve bu aşamada da 200 tarla için Nurdağı ve İslahiye’de uçtan uca akıllı sulama altyapı projesini 2023 Haziran’ında başlattık.”
Farklı belediyelere de ilham oldu
Özlem Kestioğlu, projeyle ilgili şu bilgileri verdi:
“Bizim bu projeyle amacımız, dijital tarım teknolojilerini yaygınlaştırmaktı. Bunun için de önce teknolojiyi öğretmemiz, anlatmamız ve çiftçimizi ikna etmemiz gerekiyordu. Bu süreç, sadece GAP Kalkınma Ajansı ile kalmadı. Belediye birimlerinden daire başkanlarına kadar geniş bir alana yayılmış bir eğitim serisi hazırladık. Farklı belediyelere ve kalkınma ajanslarına da bu süreçte ilham olduk.”
‘Kullandığın kadar öde’ sistemi
Vodafone Business’ın Türkiye’de bulunan veri merkezleri üzerinden işletmelerin daha esnek ve kesintisiz bir şekilde çalışmasını sağladığını belirten Özlem Kestioğlu, şöyle devam etti:
“Deprem ve doğal afetler gibi dönemlerde bulut sistemlerinin önemi daha çok anlaşıyor. Bizler de Özel Bulut, Genel Bulut ve Hibrit Bulut çözümlerimizi esnek, ölçeklenebilir ve kullandığın kadar öde modelinde müşterilerimiz ile buluşturuyoruz. Türkiye’de Esenyurt, Tuzla, Gaziemir ve Ankara’daki 4 farklı veri merkezimizin yanında İstanbul ve Ankara’da bulunan Siber Güvenlik Operasyon Merkezlerimizle müşterilerimizin iletişimini ve kritik uygulamalarını kesintisiz, güvenli ve verimli şekilde yönetiyoruz. Bulut teknolojileri sayesinde işletmeler geleneksel sistem odaları yatırımlarından kurtuluyor, artık artan ya da azalan iş hacimlerine paralel sürekli yatırım yapmak zorunda kalmıyor.”
Eğitim merkezi açılacak
Projenin üçüncü aşamasının eğitim fonu ile desteklenmeye hak kazandığını belirten Kestioğlu şöyle konuştu:
“Üç ay içerisinde Nurdağı ve İslahiye bölgesinde bir Dijital Tarım Eğitim Merkezi açılacak. Yatırım maliyetinin 2 milyon TL’ye kadarı eğitim fonu tarafından karşılanacak. Vodafone Business olarak biz de çözüm ve hizmetlerimizle teknoloji ve eğitim sınıf tasarımında yer alacağız.”